امروزه که در طراحی شهری و طراحی معماری حرف از معماری پایدار در میان است و انسان و جامعه معماری در تلاشند که بتوانند طبیعت را به فضای زندگی بازگردانند، چه بسا ما بتوانیم فضاهای درمانی طراحی کنیم که بیماران نیز در آرامش بیشتری دوره درمانی خود را سپری کنند در پروژه بیمارستان عملکرد جنبه حیاتی دارد
پروژه و پایان نامه کارشناسی رشته معماری و عمران با عنوان بیمارستان صد تختخوابی
(بصورت جامع و کامل)
*همراه با فایلهای اتوکد پروژه،سایت،حجم و Visio
پیشگفتار
موضوع بیمارستان یک مقوله کاملاً عملکردی است. یعنی آنچه در یک بیمارستان مهم است شناخت فضاهای بیمارستان و نوع رابطه آن ها با یکدیگر است. بخش های مختلف بیمارستان هر کدام الگویی خاص برای خود دارند و ارتباط آن ها با یکدیگر در طرح کلیت مجموعه نیز پیرو الگوی خاص است. قرارگیری بخش های بستری و جراحی در طبقات فوقانی، امکان قرار گرفتن بخش های عمومی تر را در طبقات پائین میسر می سازد و از طرفی دیگر آرامش را برای بیماران در پی خواهد داشت.حوزه های عملکردی در یک بیمارستان عبارتند از: نگهداری و مراقبت، خدماتی- درمانی، خدمات تشخیص، فضاهای اداری، خدماتی و پشتیبانی که هر کدام موقعیت خاص خود را در الگوی یک بیمارستان می طلبند. این نحوه شکل گیری در سیستم بنای بیمارستان دنبال می شود و فرم مناسب طراحی می گردد.
نکته دیگر توجه به ساختار و نظام سازه ای یک بنای بیمارستانی است که می تواند یک نظام ساختاری مدولار شکل بگیرد. نکته مهم دیگری که حائز اهمیت است، سیستم تأسیسات و تجهیزات یک بیمارستان است. تمام فضاها و بخش های یک بیمارستان نیازمند تأسیسات گرمایشی و تهویه مطبوع می باشند. علاوه بر آن بعضی فضاها تأسیسات خاصی دارند که طراحی آن ها امری حیاتی و ضروری است. بنابراین متناسب با روابط عملکردی بخش های بیمارستان و نظام ساختاری و تأسیساتی و همچنین با توجه به اقلیم و شرایط و محیطی سایت مورد نظر، یک بنای بیمارستانی شکل می گیرد.
پروژه بیمارستان یکی از پروژه هایی است که شاید معماری نسبت به آن کم لطف بوده است. بیمارستان پروژه ای با عملکرد حساس و پیچیده است که در تمامی روابط باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد و از آنجایی که بیمارستان سازی پروژه گران و پرهزینه ای است، تلاش معماران بیشتر بر آن است که کمترین هزینه را بر آن انجام دهند، ولی نکته مهم و اساسی اینجاست که بیمارستان فضایی است که انسان ها معمولاً در هنگام بیماری و در شرایط جسمی و روحی ضعیف به آن مراجعه می کنند و در آن اقامت می گزینند. بنابراین دور از انصاف است که با طراحی فضاهای غم آلود و سرد و خشک روحیه آنان را بیش از پیش از بین ببریم. بیمارستان فضایی است که همه ما روزی گذرمان به آن خواهد افتاد و شاید روزها و ساعت ها از زندگیمان را ناچاراً در آن سپری کنیم و شاید آن روزها برای هیچ کدام از ما روزهای شیرین و به یادمانی نباشد ولی آیا می توان شرایطی فراهم کرد که بیمار کمتر روی بیماری اش متمرکز شود و کمی جاذبه های فضایی او را در دنیائی دیگر فرو برد.
امروزه که در طراحی شهری و طراحی معماری حرف از معماری پایدار در میان است و انسان و جامعه معماری در تلاشند که بتوانند طبیعت را به فضای زندگی بازگردانند، چه بسا ما بتوانیم فضاهای درمانی طراحی کنیم که بیماران نیز در آرامش بیشتری دوره درمانی خود را سپری کنند. در پروژه بیمارستان عملکرد جنبه حیاتی دارد. قرار گرفتن نادرست یک مکان می تواند ضررهای جبران ناپذیری را برجای بگذارد. ولی آیا نمی توان در حین رعایت اصول طراحی بیمارستان فضاهایی رویائی و به یاد ماندنی طراحی کرد؟
مقدمه
بیمارستان به عنوان یکی از اصلی ترین مبادی و احتیاجات در امور بهداشت و درمان جامعه از بدو حیات بشر بوده است. با توجه به روند رو به رشد جمعیت و رعایت اصول بهداشت توسط عموم طبقات اجتماعی و پیشرفت امور پزشکی و توسعه تکنولوژی مهندسی پزشکی، طراحی و ساخت یک بیمارستان به عنوان یک اولویت در برنامه ریزی شهری قرار دارد.بیمارستان مکانی است که منحصراً جهت پذیرش و درمان افراد بیمار و ارائه خدمات پزشکی احداث می گردد و بنابراین استقرار آن در مراکز شهری و محله ای با تراکم زیاد به منظور دسترسی بهتر و قابلیت بهره گیری اکثریت افراد جامعه به آن، منطقی تر به نظر می رسد. خدمات این بیمارستان ها از مهمترین خدمات عمومی محسوب می گردند.
بدیهی است که طرح های مطلوب معماری به هر منظور که باشند فقط در صورتی می توانند کاملاً مفید واقع گردند که در آن ها فضاهای مختلف براساس نیازهای استفاده کنندگان جهت بهبود گرایش کارها و تسریع فعالیت های مختلف باشد. بیمارستان ها با جان و سلامت انسان ها سروکار دارند و پاسخگویی آن ها به این رسالت خطیر مستلزم حداکثر کارایی این مجموعه، از عوامل انسانی گرفته تا امکانات و تجهیزات آن ها است. هر بیمارستان مجموعه ای است بسیار پیچیده و متنوع از نیازها، تضادها، تجهیزات و امکانات، بنابراین باید به دقیق ترین و کارآمدترین نحو طراحی شوند تا حاصل کار مقبول گردد.
اگر توجه به زیبایی و مسائل روان شناختی در طراحی معماری را در کنار عوامل کارایی، ایستایی و اقتصاد یکی از واجبات فرآیند خلق آثار معماری بدانیم، جایگاه این مهم به خصوص در طراحی فضاهای بهداشتی و درمانی مرتبه ای مهمتر را می طلبد. ایجاد فضاهای شاداب و آرامش بخش برای مخاطبان فضاهای درمانی که به طور موقت دچار آسیب های جسمی یا روحی شده اند و حتی برای پرسنل زحمتکش جامعه پزشکی که همواره با افراد بیمار و آزرده مواجه هستند امری انکار ناپذیر است.
در حالی که بیمارستان‌ها در گذشته آگاهانه جهت مصارف پزشکی و جراحی طراحی میشدند امروزه میتوان شاهد تغییر جهت به سوی انسانگرایی در امکانات بیمارستانی بود. بیمارستان های امروزی بیشتر به هتل شبیه هستند. وجود فضای اقامتی دارای اهمیت بیشتری نسبت به طرح‌های سرد بهداشتی در بیمارستانهای گذشته است. مدت زمان بستری و اقامت بیمار به طور پیوسته کوتاه تر میشود و علاقه به اتاقهای یک تختی یا دو تختی (در خصوص بیمارستانهای خصوصی) بیشتر شده است.
کلمات کلیدی:
بیمارستان صد تختخوابی
حجم بیمارستان صد تختخوابی
سایت بیمارستان صد تختخوابی
اتوکد پروژه بیمارستان صد تختخوابی
طراحی معماری بیمارستان صد تختخوابی
موضوع پروژه:
با توجه به زمان محدود در طراحی پروژه نهایی و مشاوره اساتید محترم، تصمیم اتخاذ شده بر آن صورت بود که حتی المقدور بیمارستانی با تعداد تختخواب های محدود برای پروژه انتخاب شود، تا با داشتن زمان کافی برای تمرکز بیشتر بر روی معماری پروژه و همچنین روابط بسیار مشکل بیمارستان بتوان در انتها نتیجه مطلوبی از این طرح گرفته شود.اینجانب با علم به اینکه انتخاب چنین موضوعی (بیمارستان) برای پروژه کارشناسی بسیار سنگین می باشد، لیکن با اطمینان به توانایی های خود در زمینه رسیدن به بهترین نتیجه تصمیم بر آن گرفتم که این موضوع را انتخاب و با مشاوره اساتید محترم کار بر روی آن را آغاز کنم.
نکته دیگر در انتخاب این چنین موضوعی، نبود بیمارستان هایی در سطح کشور است که با معماری مشخص و صرفاً با توجه به شکل پلان بیمارستان طراحی شده باشند. بیمارستان ها اصولاً به صورت تیپ های مشخص با روابط و استانداردهای خاص خود از قبل تعریف شده اند و هیچ گونه کار خاصی در حجم کلی بیمارستان انجام نمی گردد و فقط تمرکز اساتید بر روی حل کردن روابط داخلی بیمارستان ها و صرف ساعت ها زمان و انرژی برای حل مشکلات پلان معماری بیمارستان گذاشته می شود.
با توجه به نیاز کشور به فضاهای بهداشتی و همچنین به علت کم بودن تختخواب های بیمارستانی کشور و همچنین نیاز حدود 35% بیمارستان ها به بازسازی و در راستای برنامه ریزی کشور در جهت رساندن تعداد تختخواب های موجود بیمارستان ها، به ازای هر 1000 نفر از 5/0 تختخواب به 5/1 تختخواب، اینجانب را بر آن داشت تا با طراحی چنین بیمارستانی و با مشاوره و همکاری اساتید محترم، گامی هر چند کوچک در جهت تحقق این اهداف برداشته باشیم.لازم به ذکر است هم اکنون در کشورهای پیشرفته به ازای هر 1000 نفر 14 تخت وجود دارد که این تعداد در کشور ما 5/0 تختخواب به ازای 1000 نفر می باشد.
فهرست مطالب
بیمارستان صد تختخوابی 1
پیشگفتار 4
موضوع پروژه: 5
موقعیت جغرافیایی استان تهران: 8
آموزش علوم پزشکی 13
تیپولوژی بیمارستان به طور کلی به سه دسته قابل تفکیک است: 14
در این سیستم بیمارستان نسبت به مناطق خود به قرار زیر است: 14
بخش آزمایشگاه تحلیلی و بالینی: 43
بخش رادیولوژی: 43
بخش آشپزخانه: 43
بخش رختشویخانه: 44
بخش سرسرای اصلی: 45
بخش اورژانس: 46
بخش اعمال جراحی: 48
بخش استریلیزاسیون: 49
بخش نوزادان: 51
بخش بستری زنان: 53
بخش فیزیوتراپی: 53
راهروها: 55
درها: 55
مسیریابی: 57
اتاق ترخیص بیهوشی: 58
بخش مراقبت های ویژه: 63
طراحی معماری تالار اطاق های عمل بیمارستان: 66
ورودی و محوطه بیمارستان 73
درمانگاه 75
تسهیلات مورد لزوم اتاق بستری: 79
سیستم راهبری بیمارستان در رابطه با بخش های بستری 83
کف سازی: 88
تقسیم بندی واحد پرستاری: 91
آزمایشات کلینیکی غالباً به صورت زیر دسته بندی شده اند: 129
تسهیلات پشتیبانی: 138
منابع و مآخذ: 161